Sportief fietsen is nog nooit zo populair geweest.

​

Sinds de uitvinding van de fiets (ongeveer 150 jaar geleden) zijn er meer sportieve fietsers dan ooit tevoren. Sportieve fietsers lopen in leeftijd uiteen van zeer jong tot oud. De populariteit van sportieve fietsritten en evenementen neemt exponentieel toe. Wielrennen, mountainbiken en triatlons, voor ieder wat wils. Wielrennen is een van de bekendste sporten als het draait om sporten, maar is al lang geen mannensport meer. De laatste jaren is het wielrennen bij vrouwen ook erg in de trek, steeds meer vrouwen zijn terug te vinden in de pedalen.

Het aantal merken en type fietsen dat beschikbaar is, is nog nooit zo verschillend of breed geweest. En onze keuzes als het gaat om het waarom, wat en hoe we fietsen zijn nog nooit zo gevarieerd geweest.
Het enige wat onveranderd is gebleven, is de manier waarop we op de fiets zitten: we zitten nog steeds op een zadel, trappen met onze voeten en houden met onze handen het stuur vast. Het klinkt eenvoudig en toch is de potentiële variëteit die voortvloeit uit deze vijf contactpunten enorm. Hoe komen we dan tot een gezond en productief compromis van deze contactpunten als het om sportief fietsen gaat?

​

​

Geen magische formule

​

Ik zie vaak (duidelijk) fitte fietsers met prachtige fietsen die hun ritten maken in een slechte positie. Hierdoor worden de meeste voordelen van de (vaak dure) fiets en de uren van training teniet gedaan, soms zelfs tot blessures aan toe.

Het vinden van jouw optimale fietspositie is de beste basis voor jouw prestaties, voor jouw comfort en om vervelende blessures te voorkomen. Het lastige is dat voor het vinden van de optimale positie geen magische formule is. Er is zelfs geen sprake van een ‘correcte’ positie. Dit zorgt ervoor dat er tijdens een bikefit veel tijd besteed wordt aan het vinden van de juiste balans tussen jouw lichaam en de fiets.

Wat de zaken nog ingewikkelder maakt, is het feit dat het hebben van een optimale positie voor de ene sportieve fietser belangrijker is dan voor de ander.

​

Geschiedenis

 

Als je naar oude wielerfoto’s gaat kijken, zul je herkennen hoe de fietspositie door de jaren heen is veranderd.

De allereerste publicatie over bikefitting is terug te vinden in 1972 in een manual die door het Italiaans Olympisch Comité (CONI) werd gepubliceerd. Een groep van 20-jarige Italiaanse talentvolle wielrenners werd als referentie gebruikt hoe je in die tijd optimaal op de fiets moest zitten. De aanname in die tijd was dat ze zo snel konden fietsen doordat ze ‘goed’ op hun fiets zaten. De fietshouding zou door iedereen overgenomen moeten worden.

Na de Italianen kwamen de Belgen met hun idee van een ‘goede’ fietshouding. Zij namen van één zijde de fietsmaten op van wielrenners. Deze maten werden vertaald naar X en Y coördinaten. Zo kon iedere lichaamslengte geëxtrapoleerd worden naar een ‘juiste’ zithoogte. 

 

De Guimard/Lemond formule

 

Cyrille Guimard, directeur sportif van het Renault-Gitane wielerteam (met o.a. Bernard Hinault) nam in 1980 een formule over die in die tijd erg populair was. Deze formule neemt de binnenbeenlengte van de fietser in centimeters en vermenigvuldigt deze met 0,883 om de aanbevolen zadelhoogte te geven. Ook de voormalig Tour du France winnaar Greg Lemond nam deze formule over in zijn fietshouding.

Is meten echt weten?

De Guimard/Lemond formule maakt enkele grote aannames. De belangrijkste aanname is dat alle mensen in dezelfde verhoudingen groeien. Als je de mensheid hebt uitgezet in termen van vorm en grootte, bijvoorbeeld de relatie beenlengte tot ruglengte, dan zie je waarschijnlijk een grafiek van de normale verdeling. Echter zal het voor individuen niet altijd kloppen.

Een voorbeeld: een langbenig persoon met een korte rug zou goed zitten op het zadel, maar niet goed in staat zijn om het stuur comfortabel te bereiken.

 

Het Retül systeem - dynamisch concept

 

Andy Pruitt en zijn assistent Todd Carver transformeerde de statische formules naar een dynamisch concept van bikefitting. Andy Pruitt schrijft een van de weinige boeken die de tijd neemt om het concept van bikefit uit een dynamisch oogpunt te verkennen. Kortweg: van de rijder in beweging in plaats van statisch in positie op de fiets. Pruitt bracht bikefitting in 3D met de inachtneming van het frontale vlak, de positie van de rijder in vooraanzicht.

Dynamische bikefitting heeft door de jaren heen geleidelijk de statische metingen overgenomen. Echter heeft het nog lang heeft geduurd voordat de datagegevens waren geperfectioneerd en de service toegankelijk was voor niet-professionele fietsers.

Tegenwoordig kunnen mensen nu terecht bij bikefit studio’s om hun fietspositie te laten beoordelen en aanpassen, om hen te helpen met prestaties, comfort of het voorkomen van blessures.

​

​

Bronnen: Bike Fit – Phil Burt | Bikefit – Paul Swift en Katrina Z. Vogel